حضرت آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حایری فرزند مرحوم محمد جعفر مهرجردی به سال 1276 ه. ق. در محله مهرجرد، یکی از محلات قدیمی میبد، دیده به جهان هستی گشود. او در سن 6 سالگی پدر بزرگوار خود را از دست داد و در تحت حضانت و سرپرستی مادرش قرار گرفت و در هرحال محیط پرورش و رشد او محیطی دینی و مذهبی بود که امور مذهبی و مظاهر دیانت از قداست خاصی برخوردار بود و با اجلال وتعظیم برگزار می شده است.

کیفیت تولد آیت الله حایری

علی کریمی جهرمی در صفحه 15 کتاب "آیت الله موسس"از زبان حضرت آیت الله حاج آقا مرتضی حایری، موهبت پیدایش مرحوم حائری را چنین می‌نویسد:
ایشان می‌فرمود: که برای پدرم از مادرم فرزندی به وجود نمی‌آمد و او برای دارا شدن فرزند، زنهائی را صیغه - نکاح انقطاعی ومدت دار- می‌کرد تا اینکه یک روز در منزل زن صیغه خود می‌رود که نماز فریضه خود را انجام دهد. آن زن برای اینکه خانه را برای شوهر خود خلوت کند دختر یتیمی را که از شوهر خود داشته از خانه بیرون می فرستد، هوا هم سرد بوده و آن دختر می لرزیده و می گفته: مادر، من در این هوای سرد به کجا بروم؟ و مادر او را به عناوینی راضی می کرده که بیرون برود.
این منظره، مرحوم محمد جعفر جد ما را بسیار ناراحت می‌کند و پس از اداء فریضه، از خانه آن زن بیرون می‌آید و مدت او رافسخ می‌کند و مهر او را می پردازد و با خداوند، بدین مضمون مناجات می‌کند که: خدایا من دیگر برای پیدا کردن فرزند، زن نمی‌گیرم که احیانا دل طفل یتیم برای خاطر من آزرده گردد. تو اگر می‌خواهی قدرت داری که از همان زن که تابه حال فرزند نیاورده به من فرزند بدهی و اگر نخواهی خود دانی ،خدایا امر موکول به تو است، می‌خواهی فرزند از همان اول بده می‌خواهی نده، پس از این جریان، مادر مرحوم والد، به آن مرحوم باردار می‌شود و حق متعال، همین یک فرزند را به ایشان عطا میکند و نه پیش از ایشان و نه بعد از ایشان دیگر باردار نمیشود نه دختر و نه پسر و از این جهت ما نه عمو داشتیم و نه عمه.
مرحوم آیت الله حائری مقدمات علوم و ادبیات را در اردکان و یزد به پایان رسانیده و سپس راهی عراق شده و به کربلا مشرف می‌شوند. اساتید ایشان به ترتیب زمانی بدین شرح می‌باشند:
1 -حاج شیخ اصغر مجد العلمای اردکانی - حوزه علمیه اردکان
2 -آیت الله میرزا سید محمد علی مدرس بزرگ یزدی - مدرسه خان بزرگ یزد
3 - حاج میرزا سید حسین وامق یزدی - مدرسه خان بزرگ یزد
4 -آقا سید یحیی مجتهد یزدی - مدرسه خان بزرگ یزد
5 -آیت الله ملا حسین فاضل اردکانی - مدرسه حسن خان کربلا
6 -آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی"میرزای بزرگ"- حوزه عملیه سامرا
7 -آیت الله سید محمد طباطبایی فشارکی اصفهانی - حوزه علمیه سامرا و نجف
8 -آیت الله میرزا محمد تقی شیرازی (میرزای دوم) - حوزه علمیه سامرا
9 -آیت الله شیخ فضل الله نوری - حوزه علیمه سامرا
10 -آیت الله میرزا ابراهیم محلاتی شیرازی - حوزه علیمه سامرا
11 -آیت الله ملا محمد کاظم خراسانی (آخوند خراسانی) - حوزه علمیه نجف
12 -آیت الله سید محمد کاظم طباطبایی یزدی - حوزه علمیه نجف
13 -آیت الله شیخ الشریعه اصفهانی - حوزه علمیه نجف
آیت الله حا‌یری پس از کسب فیض از محضر اساتید فوق از سامرا به نجف اشرف هجرت میکنند و در آنجا علاوه بر حضور در درسهای تحقیقی استاد بزرگوار خود سید فشارکی در درس محقق گرانقدر آقای آخوند ملا محمد کاظم خراسانی نیز شرکت می‌کرد واز آن مرد شاخص علم و تحقیق نیز استفاده می برده است.
آن بزرگوار بعد از وفات استاد خود - آقای خراسانی - به سوی کربلا می‌آیند و در آنجا مشغول تدریس می‌شوند و بعد بر اثر درخواست ها و دعوت فرزندان حاج آقا محسن به اراک می‌آیند. آیت الله حایری پس از آنکه چندی در اراک اقامت می کنند دوباره درابتدای مشروطیت به عراق برمیگردند و در کربلا در مدرسه حسن خان ،علما و طلاب از خدمتشان استفاده میکرده اند و چون مردم اراک از دوری آن بزرگوار ناراحت بوده اند، لذا الحاح و اصرار در مراجعت ایشان می‌کنند و معظم له تقاضای آنان را پذیرفته و به‌ اراک برمی‌گردند.
آیت الله حائری در سال 1333 یا 1332 به خواهش فرزند حاج آقا محسن اراکی مهاجرت به اراک می‌کند و بیش از هشت سال در شهر اراک عهده دار اداره حوزه علمیه و تربیت طلاب و علماء می‌شوند تا جایی که عده طلاب در حوزه علمیه اراک به سیصد نفر می رسد واراک یک مرکز علمی و تحقیقی می‌شود.
در سال 1340 ه. ق. در ماه رجب به همراهی مرحوم آیت الله آقای سید محمد تقی خوانساری (ره) به قم می آیند. انگیزه آمدن ایشان به قم زیارت حضرت فاطمه معصومه(س) بوده ولی عده‌ای بر آن عقیده‌اند که مسافرت ایشان به قم بر اثر دعوت بضی ازرجال علمی قم بوده که ایشان به قم بیایند و به احیاء آثار علمی و سوابق درخشان قم را بنمایند.

شاگردان مکتب آیت الله حایری

در مکتب پر فیض و برکت آیت الله حائری که در حوزه‌های مختلف نجف، سامرا، کربلا، اراک وقم برپا بود، دانش آموختگان فراوانی با زلال مکتب انسان ساز اسلام آشنا شدند که بعدها خود در شمار استوانه های دین اسلام قرارگرفتندبرخی از آنهاعبارتند از:
1 - امام خمینی (بنیانگذار جمهوری اسلای ایران)
2 - آیت الله العظمی شیخ محمد علی اراکی
3 - آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی
4 - آیت الله سید محمد رضا گلپایگانی
5 - آیت الله آخوند ملاعلی معصومی همدانی
6 - آیت الله سید محمد تقی خوانساری
7 - آیت الله سید محمد حجت کوه کمری
8 - آیت الله سید محمد محقق داماد یزدی
9 - آیت الله سید صدر الدین صدر
10 - آیت الله سید محمود طالقانی
11 - آیت الله حاج آقا میرزا حسن یزدی
12 - حاج سید یحیی بفرویی و ...
آیت الله حایری بر اثر کثرت آلام و نگرانی‌های روحی و رنج‌ها و فشارهائی که ازجانب حکومت وقت تحمل کرد، بیمار شده و ضعیف وناتوان گردید تا بالاخره در شب 17 ذی القعده سال 1355 ه. ق. برابر با 1315 ه. ش. آن خورشید فروزان آسمان علم و تقوی به افول گرایید و بعد از تشییع جنازه و نماز بر پیکر پاکش در مسجد بالاسر حضرت معصومه - مرکز تدریس و اقامه جماعتشان - به خاک سپرده شد.
آثار معظم له عبارتست از:
1 - تقریرات
2 - کتاب الصلاه
3 - کتاب الرضاع
4 - کتاب الموارث
5 - کتاب النکاح
6 - کتاب دررالاصول یا دررالفواید که به اختصار به درر معروف است.